ممنوعیت سفر افغانها به آمریکا؛ چه کسانی اجازه سفر دارند؟

منبع تصویر،GETTY IMAGES
در فرمان تازه مسافرتی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، افغانستان در فهرست کشورهایی قرار دارد که ورود شهروندانش به این کشور بهطور کامل ممنوع شده است.
افغانستان و ۱۱ کشور دیگر از جمله ایران، یمن، لیبی، سودان، سومالی، گینه استوایی، چاد، کنگو، برمه، اریتره و هائیتی، بنا به فرمان جدید ورود شهروندانشان به خاک آمریکا ممنوع اعلام شده است؛ مگر در مواردی که افراد دارای اقامت ایالات متحده باشند یا از قبل ویزای ورود به این کشور را دریافت کردهاند.
کاخسفید گفته است این ممنوعیتها از روز دوشنبه آینده، ۹ ژوئن به اجرا گذاشته خواهد شد.
این تصمیم آمریکا نگرانیهای گسترده و سوالها بیشماری را در میان افغانها در داخل و خارج این کشور به وجود آورده است.
علت منع سفر افغانها در فرمان جدید چیست؟

منبع تصویر،GETTY IMAGES
توضیح تصویر،دو مهاجر تازه وارد افغان در فرودگاه دالاس ورجنیا
در فرمان اجرایی صادرشده از سوی دونالد ترامپ، علت اعمال این محدودیت بر شهروندان افغانستان، تسلط طالبان بر افغانستان که در فهرست «گروههای تروریستی جهانی» (SDGTs) قرار دارد، عنوان شده است.
همچنین نبود یک نهاد مرکزی معتبر و همکار برای صدور گذرنامه و مدارک مدنی و همچنین فقدان سیستم مؤثر برای بررسی و ارزیابی پیشینه متقاضیان سفر به آمریکا، از جمله دلایل مطرحشده در این فرمان هستند.
علاوه بر این، در گزارش سال مالی ۲۰۲۳ وزارت امنیت داخلی ایالات متحده، به نرخ بالای اقامت «غیرمجاز» میان شهروندان افغان دارای ویزاهای تجاری، گردشگری، دانشجویی و تبادل فرهنگی نیز اشاره شده و این مسئله بهعنوان یکی از عوامل مؤثر در اعمال این محدودیت خوانده شده است.
چه دسته از افغانها اجازه سفر دارند؟
این فرمان برخی استثناها را نیز برای شهروندان افغانستان برای سفر به آمریکا در نظر گرفته است.
- افرادی که دارای اقامت دائم ایالات متحده (گرین کارت) هستند یا پیشتراز اجرای این فرمان موفق به دریافت ویزای آمریکایی شدهاند.
- شهروندان افغان دارای تابعیت دوگانه که با پاسپورت کشوری سفر میکنند که ممنوعیت برایش لحاظ نشده است.
- افغانهای دارنده ویزای ویژه مهاجرت آمریکا (SIV)
- اعضای درجه یک خانواده (مانند همسر و فرزندان خردسال) افرادی که دارای ویزای ویژه مهاجرت (SIV) هستند.
- شهروندانی که با ویزاهای دیپلماتیک، برای حضور در سازمان ملل متحد یا عضو ناتو به آمریکا سفر میکنند.
- ورزشکاران، مربیان و همراهان تیمهای ورزشی که به جام جهانی، المپیک یا دیگر دیدارهای ورزشی دعوت شده و راه یافتهاند.
- افرادی که پناهندگیشان در آمریکا پذیرفته شده است یا به عنوان پناهجو از پیش وارد این کشور شدهاند.
- افرادی که مشمول تعویق در اخراج یا تحت حمایت کنوانسیون منع شکنجه و سایر رفتارها یا «مجازاتهای ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز» قرار گرفتهاند.
در این فرمان آمده است: «هیچیک از مفاد این فرمان نباید بهگونهای تفسیر شود که مانع از حق افراد برای درخواست پناهندگی، وضعیت پناهجویی، تعویق در اخراج یا حمایت تحت کنوانسیون منع شکنجه، مطابق با قوانین ایالات متحده، گردد.»
با این حال هنوز مشخص نیست که این فرمان چه تاثیری بر دهها هزار شهروند افغان دارد که در چارچوب برنامههای مختلف مهاجرتی منتظر رفتن به آمریکا هستند.
افغانهایی که عازم آمریکا هستند
پیش از اعلام فرمان تازه، شاون وندایور، رئیس یک گروه غیرانتفاعی برای کمک به اسکان مجدد افغانهای همکار سابق نیروهای آمریکایی، به روزنامه نیویورک تایمزگفته بود حدود «۲۰۰ هزار» افغان در داخل افغانستان و حدود «۵۱ هزار» افغان در خارج از کشور (عمدتا در پاکستان) در انتظار پرواز به آمریکا هستند و بیشتر آنها از مراحل بررسیهای امنیتی گذشتهاند.
چند هزار افغان دیگر تاییدشده در کشورهای قطر و آلبانی هم در انتظار پرواز به آمریکا به سر میبرند.
مایکل مککال، عضو مجلس نمایندگان که پیشتر رئيس کمیته روابط خارجی نیز بود، در بیانیهای قبلا گفته بود که نگران است برنامه اسکان مجدد افغانها نیز متاثر شود. او گفته بود: «از مارکو روبیو، وزیر خارجه میخواهم که به وعدههایی که به متحدان افغان که با آمریکا کار کردهاند دادیم، احترام شود.»
بنا به گزارش وزارت امنیت داخلی آمریکا بیش از ۹۰ هزار افغان در عملیات «استقبال از متحدان» در سال ۲۰۲۱ به آمریکا برده شدند. حدود ۴۰ هزار نفر دیگر نیز در کشورهای دیگر اسکان داده شدند.

توضیح تصویر،دو دختر افغان روی کاغذی از پشت پنجره نوشتهاند: «ما در کشورمان در امنیت نیستیم»
آیا افغانهای ساکن آمریکا در معرض اخراج هستند؟
در حال حاضر هیچ نشانهای مبنی بر اینکه افغانهای مقیم آمریکا در معرض اخراج باشند، وجود ندارد.
اخیرا شماری از افغانهایی که به طور غیرقانونی وارد آمریکا شده بودند، بازداشت و به پاناما منتقل شدند.
پاناما دهها مهاجر اخراجی از آمریکا را از اردوگاه آزاد کرده و به آنها یک ماه فرصت برای ترک این کشور داد.
آرزو بهبانو یکی از هفت دختر افغان در میان حدود ۳۰۰ مهاجر اخراجی به پاناما بود. او به بیبیسی گفت: «۱۱ کشور را پشت سر گذاشتم تا به آمریکا برسم. دو سال کامل در راه بودم.»
برخی افغانهای دارنده گرین کارت میگویند میترسند که اگر به خارج از آمریکا سفر کنند، ممکن است در برگشت اجازه ورود داده نشود.
تا هنوز هیچ نشانهای که آمریکا در حال بررسی بازگرداندن افغانها به افغانستان تحت کنترل طالبان باشد نشر نشده است، اما کشورهای دیگر از جمله آلمان سال گذشته شماری از مجرمان افغان را بنا با توافق با حکومت طالبان به کابل مسترد کرد و انتظار میرود که حکومت تازه آلمان نیز ممکن است این روند را ادامه دهد.
در فهرست اولیهای که از ۴۳ کشور تهیه شده، کشورها را در فهرستهای «سرخ، نارنجی و زرد» دستهبندی شدهاند. افغانستان و ایران در فهرست سرخ قرار داده شده بود.
تفاوت با فرمان قبلی ترامپ چیست؟
دونالد ترامپ پس از امضای فرمان مهاجرتی در روز اول ورود به کاخ سفید ۶۰ روز به وزارت خارجه فرصت داده بود تا فهرست کشورها را آماده کند. وزارتهای دادگستری، امنیت داخلی و دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا موظف به همکاری در این پروژه شدند.
آقای ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۷ منع سفر شهروندان هفت کشورعمدتا مسلمان را به عنوان اقدامی علیه تهدیدات تروریستی معرفی میکرد.
در فرمان اجرایی قبلی منع سفر ترامپ که در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۷ صادر شد موسوم به «منع مسلمانها» از ورود به آمریکا از جمله شهروندان هفت کشور ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان، سوریه و یمن محدود شدند.
آن فرمان چند بار اصلاح شد و با چالشهای قانونی روبرو شد، دادگاههای فدرال نسخه اول این ممنوعیت را مسدود کردند. نسخه نهایی آن فرمان که در ۲۰۱۸ از سوی دیوان عالی آمریکا نیز تایید شد شامل شهروندان کشورهای ایران، لیبی، سومالی، سوریه، یمن، کره شمالی و ونزوئلا بود و کاملا مسلمانان را هدف قرار نمیداد.
براثر آن فرمان دهها هزار ویزا لغو شد. بسیاری از خانوادهها از هم جدا شدند و ساکنان قانونی برخی کشورها با مشکلات زیادی مواجه شدند. جو بایدن در سال ۲۰۲۱ در اولین روز ریاست جمهوری خود در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ آن را لغو کرد.
فهرست جدید، محدودیت سفر به آمریکا در نتیجه ارزیابی امنیتی گستردهتر از وضعیت گزارشدهی کشورهای مختلف است.
دونالد ترامپ در دسامبر ۲۰۱۵ در زمان کارزار انتخاباتی دور اول ریاست جمهوری خواستار «منع کامل ورود مسلمانان به آمریکا» شده بود.
جو بایدن در ژانویه ۲۰۲۱، او بلافاصله ممنوعیتهای سفر ترامپ را لغو کرد و آن را «لکه ننگی بر وجدان ملی» و «مخالف ارزشهای دیرینه آمریکا» خوانده بود.

گروهی خبر هفته نامه ای ندای غزنه
منبع : بی بی سی
معرفی وبلاگ هفتهنامه ندای غزنه